Moracea familyasına ait olan Benjamin bitkisinin latince adı Ficus Benjamin’dir. Herdemyeşil, bol yapraklı, zarif ve sarkık dalları ile ev ve ofislerde dekoratif bitkiler arasında yer almaktadır. Anavatanı Avusturalya ve Güneydoğu Asya’dır. Doğada iri bir ağaç olabilmesine rağmen evde 2-3 m’ye kadar büyümektedir.
Parlak, küçük, sivri uçlu, 5-10 cm uzunluğunda yaprakları vardır. Yaprakları yeşildir. Ancak ‘Starlight’ çeşidinin yaprakları altın rengindedir. ‘Variegata’ nın yaprakları ise krem-yeşildir. Ficus Benjamin genellikle bonsai ağacı olarak yetiştirilir. Çoğunlukla ağacın gövdesini oluşturan sürgünler iç içe geçerek çekici bir görünüm oluşturur.Benjamin bitkisinde çiçeklenme yoktur. Üreme yani çoğaltma uç taze sürgünlerden kesilen sürgünlerin ekilmesi, çelikleme ile yapılır.
IŞIK: Rahat büyüyebilmesi için güneş ışığına ihtiyaç duyar. Güneş ışığını alan kısmındaki yapraklar güneşe doğru eğilim gösterir. Koyu gölge ve iyi aydınlanmayan alanlar için uygun değildir. Ancak tam tepesinde kuvvetli aydınlatan flüoresan lamba varsa günde 9 saatten az olmamak şartıyla ışık ihtiyacı için yeterlidir. Bulunduğu mekanın ısısı 10 derecenin altına düşmemelidir. Gelişimi için en önemli şey hava akımının olmasıdır. Hava akımı olmayan alanlarda bitkinin gelişimi durur, hastalıklar baş gösterir.
TOPRAK İSTEĞİ: Asitli ve nötr topraklarda iyi gelişir. Ancak toprağın süzekliği ve havadarlığı önemlidir. Bu nedenle toprağına pomza taşı karıştırılması uygundur.
SULAMA: Bitki kökleri hassas olduğu için biraz daha fazla suya ihtiyaç duyarlar. Ancak kasım ayından aralık ayının sonuna kadar yoğun yaprak dökümü olduğundan toprak kupkuru oldukça su verilmelidir. Sıcak yaz günlerinde ise her gün sulama yapabilirsiniz. Sulama suyu kireçsiz ve oda sıcaklığında olmalıdır. İki ayda bir banyoda baştan aşağı yıkayarak toprağı bol bol sulanmalıdır. Yaprak ve dallarını ne kadar çok yıkarsanız bitki o kadar sağlıklı olacaktır.
SAKSI DEĞİŞİMİ: Saksı değişimi mayıs-eylül ayları arasında 2-3 yılda bir yapılır.
GÜBRELEME: Yaz mevsimi Benjamin bitkisinin yaşamsal faaliyetlerini arttırdığı bir dönem olduğu için ayda iki kere sıvı gübre verilir. Kış mevsiminde ise ayda bir kere gübreleme yeterlidir.
ÇOĞALTMA: Genellikle havanın soğuk olduğu zamanlarda çoğaltılması daha uygundur. Benjamin’de birkaç dal ve gövde var ise bunların bir tanesini gövdeye yakın yerden keserek köklenmesi için suya konur. Köklenme yaklaşık 1 ay içinde gerçekleşir. Kökler 5 cm uzayana kadar beklenir ve ardından nemli bir toprağa dikilir. Sulamadan bir poşete bağlayarak hava alması engellenir. Bu şekilde köklerin toprağa kök atmasını sağlanır. 1 hafta bekledikten sonra poşet kaldırılır ve sulanır. Uygun oda şartlarında olan bir alana bitkiyi yerleştirebilirsiniz.
HASTALIKLARI ve SORUNLAR: Benjamin bitkisini bakım eksikliği ve yaşam koşullarını etkileyen yetersiz ortamlar olumsuz yönde etkiler.
HAVA SICAKLIĞI: Eğer yapraklar sararıp dökülmeye başladıysa ortamın sıcaklığındaki ani değişikliklerden olabilir. Sıcaklık 17 derecenin altına düştüğünde ya da 25 derecenin üstüne çıktığında bitki yapraklarını dökebilir.
HAVA NEMİ: Benjamin nemli havayı sever. Bitkini nemi düştüğünde yapraklar sararır ve dökülür. Bu durumda bitkiyi günde birkaç kez su püskürterek nemlendirilmesi gerekir.
SULAMA: Fazla ya da yetersiz sulama bitkiyi olumsuz yönde etkiler. Toprağı bir çubuk yardımıyla kontrol ederek sulamayı gerçekleştirmek gerekir.
HASTALIKLAR ve ZARARLILAR
Kök Çürüklüğü hastalığı: Aşırı sulama sonucu oluşur. Bitkinin bulunduğu saksı yüzeyindeki toprakta kabuk oluşursa hastalık oksijen eksikliği nedeniyle hızla gelişir. Bu durumda bitki saksıdan çıkarılmalı ve kökler temizlenmelidir. Kökler temizlendikten sonra dikkatle kontrol edilmeli; tamamen kararmış ve kökler çok yumuşaksa yapılacak bir şey yok demektir. Ana kütlede bulunan kökler beyaz ve elastikse bitki kurtulabilir. Bunun için kararmış ve yumuşak kökler kesilmelidir. Ayrıca bitkinin taze yapraklar vermesi için üstten budanmalı yeni bir toprağa dikilmelidir.
Antaktoz: Bitkinin yaprak uçlarında veya kenarında açık kahverengi lekeler belirir ve zamanla dökülür. Bu belirtiler yüksek hava sıcaklığı, kuruluk, düşük hava nemi, aşırı gübre sonucu oluşur. Bu durumda hava sıcaklığını düşürmek, nemi arttırmak yeterlidir. Ayrıca bu hastalık yaprak üzerinde koyu kahverengi renkte lekelerin oluşumuna yol açar. Bir tür mantar hastalığı olan bu oluşum için fungisit çözeltisi atılmalı ve havanın nemi azaltılmalıdır. Bulunduğu ortam sık sık havalandırılmalıdır.
Cercosporosis: Çoğunlukla yüksek nemden kaynaklanan mantar hastalığıdır. Alt taraftaki yapraklar küçük siyah noktalarla kaplıdır. Yüksek nem azaltılmalıdır.
Ölçekli böcekler: Oldukça zararlıdır. Böcekler siyah veya koyu kahverengi gibi görünür. Bitkinin özsuyunu emer. Bu nedenle yapraklar renk kaybeder ve dökülür. Böceğin vücudu oldukça kalın bir kalkan tarafından korunduğu için savaşmak oldukça zordur. Kalın bir sabun çözeltisi hazırlayarak böceklerin üzerine işlem yapılır. Birkaç gün sonra bitki yıkanır.
Unlu biti: Pamukla kaplı gibi küçük beyaz bir böcektir. Unlu bitlerden kurtulmak için alkollü bir bez parçası ya da kulak temizleyicisi ile kazıyarak yok edebilirsiniz.
Örümcek akarı: Gövde üzerinde ince beyazımsı bir ağ görürseniz tüm bitkiyi dikkatle gözlemlemeniz gerekir. Örümcek akarı çok küçük olduğundan böceği bulmanız zordur. Örümcek akarı ile savaşmaya başlamadan önce odanın nemini arttırmanız gerekir. Çünkü akar nemi tolere edemez. Örümcek akarı için evde yapılacak çözelti ile sorun çözülebilir. 1 lt ılık suya 5 yemek kaşığı arap sabunu karıştırılır. Soğuyunca püskürtmeli bir kaba konarak bitkinin tüm yapraklarına ve dallarına gelecek şekilde püskürtülür. Bu işlem haftada bir veya iki kere uygulanır.
